Porsche покажа голема храброст заменувајќи го својот најпродаван модел со нова генерација која е достапна само во електрична верзија. Мотивациите се разбирливи, но начинот на кој е извршена трансформацијата изгледа премногу брутален, особено во услови на тренд на намалување на интересот за електрични автомобили. Сепак, ова не е прв пат Porsche да донесе контроверзни одлуки.
Porsche го претстави Macan во 2014 година, и веднаш стана бестселер за производителот со седиште во Цуфенхаузен. Моделот што ги натера тврдокорните обожаватели на брендот да се намуртат, беше исто така таков што заработи пари и му овозможи на Porsche да развива автомобили што ги натераа истите тие обожаватели да се засрамат.
Сега тие беа ставени на уште еден, можеби уште потежок тест. Практичниот, разновиден и рафиниран SUV, на кој не му недостасуваше спортска нота со карактеристичен вкус на „Porsche“, не само што доби скратена линија на купе, туку и електричен погон. За фанатици на брендот – вистински кошмар. Втората генерација на Porsche Macan стана 100% електрична, па се поставува прашањето: Дали трансформацијата го остави недопрен спортскиот карактер што го направи автомобилот комерцијално познат? Накратко – одговорот, за да биде јасно од самиот почеток, е да – и новиот Macan ја има таа спортска нота на Porsche.
По Porsche Taycan, кој го видовме во седан, Sport Turismo и Cross Turismo изведби и кој предизвика возбуда и многу шмек во своето време. Porsche Macan, пак, треба да биде вклучен во класата EV, но раскажувајќи многу поинаква приказна од онаа на Taycan. Кога имате ДНК толку силна како Porsche во автомобилскиот свет, несомнено станува тешко да се направат големи промени. Ова беше причината зошто лансирањето на првиот електричен автомобил на брендот беше Taycan. Модел кој не замени ниту еден друг во тогаш постоечката гама. Оттука, Panamera остана на листата, со подобрувања и развој во моторот и хибридниот систем. Дали тоа беше единствената причина? Секако дека не. Водечките умови на брендот останаа воздржани во електричната експлозија по пандемијата. И не ја доведоа моделската програма до целосен застој, одржувајќи ги своите термички предности.
Сепак, со електричниот Macan, приказната се одвиваше поинаку, бидејќи ефикасно го турна својот истоимен модел во пензија – барем во Европа. Значи, европскиот пазар можеби се ослободи од бензинскиот Macan, но во САД, Кина, па дури и во Велика Британија, тие ќе бидат достапни до 2026 година. Да се потсетиме на неговата лоза, Porsche Macan беше лансиран во 2014 година, освежен во 2018, а потоа во 2021. Не без причина, се разбира, бидејќи моделот беше бестселер за Porsche се до 2023 година. Во тие десет години, бројачот забележа 845 илјади продажби низ целиот свет. Успех кој беше засенет од усвојувањето на хибриден систем од страна на Cayenne кој го замени во земјите со еколошки проблеми.
Надворешниот дизајн на електричниот Macan е пофлуиден и поелегантен од оној на претходната генерација. Естетската поврзаност со Taycan е очигледна во светлата. Фаровите се со LED Matrix технологија кои нудат одлична светлина и перформанси на патот. Особено затоа што во оваа најнова генерација на светла, различните LED блокови не само што ги прават вообичаените работи (ориентирање или гаснење на елементи во зависност од тоа што се случува на патот), туку и го прилагодуваат интензитетот на светлината за да не го заслепат возачот врз основа на она што го детектира камерата на горниот дел од шофершајбната на Macan.
Работата на дизајнерите на Porsche во однос на аеродинамичност може да се каже дека изгледа многу сериозно. Некои отвори за воздух се фиксни, други се моторизирани (Porsche Active Aerodynamics), линиите на каросеријата се убаво изработени и на некои места се истакнати. Како хаубата со многу силни линии од двете страни во продолжението на светлата. Обожавателите на брендот ќе го препознаат тука стилскиот потпис на Porsche кој му овозможува на возачот да ги има двата карактеристични „образи“ на 911 во своето видно поле.
Естетска врска со Taycan е видлива и на задниот дел преку светлосната лента што ги поврзува задните светла. Вреди да се спомене и аеродинамичната рамнотежа на Macan, тука е моторизираниот заден спојлер кој се крева на две различни висини во зависност од брзината и режимот на возење, како и целосно рамниот под. Со сето ова, Германците му дадоа на автомобилот аеродинамичност од 0,25 Cx, додека одржуваа привлечен надворешен стил. И ако сакате да го споредите со аеродинамичните перформанси на претходниот Macan, запомнете дека тој има Cx од 0,35, главно поради линијата на хаубата што е многу помалку вдлабната поради присуството на мотор со внатрешно согорување.
Затворајќи го надворешниот статичен дел, треба да го истакнам и дизајнот на вратите без рамка за кој Porsche вели дека претставува врвен резултат, особено затоа што Macan има двојно застаклување напред и назад. Исто така, јас дефинитивно би одбрал некоја друга поинтересна боја – да, црната боја никогаш не изглегува од мода, но сите оние карактеристични детали и форми кои ги има автомобилот кај оваа боја не доаѓаат толку до израз.
Влегувајќи во кабината, се соочувате со беспрекорен ентериер. Со завршни обработки достојни за најдобрите презентации на Porsche. Помалку аналогни, повеќе дигитални инструменти и минимален број на копчиња на воланот. Контролните табли на Porsche – вклучувајќи го и Macan – ја губат својата уникатност, но барем ја задржуваат општата линија на брендот. Рачката на менувачот сега се наоѓа помеѓу контролната табла и централниот дисплеј, како кај новите Panamera и Taycan. Porsche не попушта на трендот „целосно на допир“. Централната конзола ги задржува физичките контроли за контрола на климата и јачината на звукот.
Macan има контролна табла слична на онаа како во новата Panamera, со 10,9-инчен екран во центарот за инфозабавниот систем и 12,6-инчен закривен екран за дигиталните инструменти. Нема да ве досадувам со опциите за конфигурација, менијата за прилагодување на амбиенталното осветлување на кабината, опциите за конфигурација на инструментите… Тие се многубројни, комплетни се и ќе сакате да имате апетит (и многу време) за да си играте.
Зад воланот, дигиталните инструменти прикажани на 12,6-инчниот панорамски екран користат OLED технологија, што ги прави не само светли, туку имаат и висок контраст, воздушен распоред и исклучително прецизна типографија. Тие ги имитираат класичните „три очи“ на Porsche. Недостатокот е што некои корисни информации не можат да се прикажуваат истовремено, па затоа мора редовно да го менувате нивниот распоред/конфигурација. Опционално, Porsche нуди Head-up дисплеј со зголемена реалност, а мојот тест примерок го имаше – ова е очигледно ефикасно, но не и револуционерно во оваа ценовна категорија. Porsche посочува дека овој HUD дисплеј репродуцира исто како 87-инчен екран на десет метри од автомобилот, со преклопување со зголемена реалност на упатствата за навигација. Тоа го прави најголемиот HUD на пазарот.
Дополнителна опција е и третиот екран пред совозачот кој му овозможува не само да ги контролира мултимедијалните или навигациските функции, туку и да следи дел од информациите за возење – брзина и приказ на забрзувања – или да вчитува апликации. Овој екран има и „филтер за приватност“ што го прави црн кога се гледа од седиштето на возачот и кога автомобилот се движи. Од очигледни причини. Дали е ова навистина потребно? – според мене лично не, но доколку сте фан на дигитализација и „играчки“ вреди да го имате. Плус, доколку не ја штиклирате оваа опција, делот каде што е екранот ќе биде целосно во сјајно црна завршница, а тоа значи одсјај и видлива прашина…
На предните седишта, статусот на Porsche е очигледен со уште подобра перцепција за квалитет и беспрекорна удобност. Спортските седишта со електрично прилагодување во 14 насоки се исклучително удобни и нудат одлична странична поддршка.
Што се однесува до просторот на задните седишта, работите се подобрија со зголемувањето на димензиите на Macan. Значително во должина, бидејќи меѓуоскиното растојание на автомобилот се зголеми за 86 милиметри. Двајца возрасни патници со просечна висина сосема удобно ќе може да се сместат тука и ќе имаат доволно простор и за нозете и за главата.
Во однос на волуменот на багажниот простор, новиот Macan може да собере до 580 литри без напредниот дополнителен аудио систем (Bose или Burmester) кој интегрира сабвуфер во подот на багажникот. Тестираниот примерок имаше Bose аудио систем што значи 480 литри багажен простор на располагање. Со преклопени задни седишта оваа бројка расте на 1.288 литри багажен капацитет. Она што не се менува е предниот „багажник“ кој со 84 литри може да собере голема торба, два ранци или кабли за полнење.
Целосно новиот Macan е базиран на платформата PPE (Premium Platform Electric) развиена заеднички од Audi и Porsche. За разлика од Taycan, кој е базиран на J1 платформата развиена од Porsche. Во Premium Plateform Electric, распределбата на тежината е малку поголема на задниот дел, со сооднос од 48:52. Додека ePTM електронски ги управува електричните мотори, динамички менувајќи ја распределбата на вртежниот момент помеѓу предната и задната оска.
Во основата на оваа 800-волтна архитектура е NMC хемиска батерија со бруто капацитет од 100 kWh (95 kWh употребливи). Батеријата е составена од 12 единици од 15 ќелии испорачани од CATL. Но, тие се склопени од германска компанија, партнер на Porsche. Достапни се вкупно четири верзии: Macan, Macan 4, Macan 4S и Macan Turbo. Сите верзии користат иста батерија, а разликата е во моќноста. Основната верзија нуди 360 коњски сили, Macan 4 нуди 408 коњски сили, Macan 4S нуди 516 коњски сили и Macan Turbo нуди 639 коњски сили. Освен основниот Macan, сите други верзии се со погон на сите четири тркала.
И напред и назад, Macan 4S користи синхрон мотор со перманентен магнет. Електрични мотори кои испорачуваат комбинирана моќност од 448 коњски сили. Забележете дека, како и кај Taycan, постои функција „overboost“ кога се активира „Launch Control“, зголемувајќи ја моќноста на 516 коњски сили и 820 Nm вртежен момент. Без разлика колку пати ќе го повторите тоа, батеријата не покажа никакви знаци на прегревање. Горенаведените перформанси се доволни за Macan 4S да се катапултира од 0 до 100 км/ч за 4.1 секунди, а максималната брзина е електронски ограничена на 240 км/ч.
Macan 4S, како и секој друг нов Macan, има голема батерија, со корисен капацитет од 95 kWh. Батерија што му овозможува да најави комбиниран досег до 613 километри според WLTP циклусот. Во градски услови на возење просечната потрошувачка се движи околу 21-22 kWh/100 километри, доколку сте малку повеќе претпазливи оваа бројка може лесно да се симне и под 20 kWh. Со нормално (реално) возење, во град може без проблем да се поминат 450 километри, додека на отворено досегот би се намалил до 350-400 километри.
Што се однесува до полнењето, оваа батерија овозможува полнење до 270 kW на DC полначи, во превод за да ја наполните од 10% до 80% капацитет потребни се 21 минута. Вреди да се напомене дека Macan има проширен контролер за управување со батерии. Овој BMCE контролер ја дели големата батерија од 100 kWh (800V) на две виртуелни батерии од 50 kWh (400V) за да се оптимизира времето на полнење. Делењето на батериите на два дела на овој начин овозможува ограничување на температурата на ќелиите, додека се одржува значителна побарувачка за енергија од терминалот, што има директна последица од полинеарна крива на полнење. Porsche не кажува повеќе за оваа тема, задоволувајќи се со наведување дека користи енергија до 150 kW на мрежа од 400 волти. На AC ѕиден полнач од 11 kWh (или трифазен 16-пински приклучок), целосното полнење од 0-100% трае нешто повеќе од 10 часа.
Како што споменав, љубителите на Porsche брзо ќе го препознаат потписот на брендот на новиот, електричен Macan. И штом ќе седнете зад воланот, ќе се чувствувате како повторно да сте во Porsche. Во реалноста, не можете да сметате на прекрасниот звук од V6 или V8 мотор, иако производителот се обидува со електронски звуци кои доаѓаат од звучниците во кабината. Резултатот не е толку лош како во конкуренцијата, но не ни е особено угоден – затоа што чини дополнителни 527 евра. Сепак, искуството е инаку возбудливо, бидејќи го доживувате од кабината на новиот Macan.
Со забрзување и зголемување на вртежите со темпо што ги исцрпува нервите за SUV и чувството што го добивате од патот е импресивно. Има многу пати кога, додека Macan брза напред како торнадо, помислувате да ја тргнете ногата од педалата за гас. Незамисливи брзини се достигнуваат за неколку секунди. Без разлика колку сте запознаени со Porsche Traction Management (PTM), тука се работи за ePTM. Кој, преку сега веќе електронското управување на електричните мотори, нуди неспоредлива реакција. Според Porsche, ePTM е пет пати побрз во распределбата на вртежниот момент на секоја оска од кој било конвенционален систем. Во случај на губење на влечната сила, потребно е помалку од 10 ms за реакција.
И од шасијата и од управувањето, повратните информации се неспоредливи, а прецизноста и одговорот на командите за управување се одлични. Со значителна помош од пневматиците со големина од 255/45 напред и 295/40 назад. Во секој случај, заборавате дека имате работа со автомобил од речиси 4,8 метри кој надминува 2,3 тони во тежина – само Porsche може волку успешно да ја „сокрие“ големата тежина на автомобилот. Macan 4S нема проблем ниту со справувањето со брзи кривини, позиционирајќи се на патот на начин што ретко го чувствувате (или обидувате) зад воланот на SUV. И ако одлучите да внесете многу вати низ оските на излезот од кривина, тоа е избор што мора да бидете подготвени да ги прифатите (и управувате) последиците. Бидејќи не само што вртежниот момент се активира моментално, туку целосно се пренесува на тркалата во реално време.
„Погон на сите четири тркала“, рековте? На хартија… Поставувањето на погонот е таков што во голем дел од ситуациите задните тркала се „фаворизирани“, па затоа Macan 4S има тенденција да го пролизга задниот дел. Тестираниот примерок беше опремен и со опционалната PASM адаптивна воздушна суспензија која има голем удел во одличното однесување на автомобилот. Исто така, ги елиминира огромното мнозинство паразитски движења на каросеријата, додека одржува добро ниво на удобност. Дури и кога е избран режимот Sport Plus – достапен со пакетот Sport Chrono. Суспензијата одлично се справува со сите дупки и нерамнини на нашите патишта, но секако е малку поцврста, а мора да се земе во предвид и тоа дека тест примерокот „вози“ на големи 21-инчни тркала.
Како што можеби претпоставивте, поголем дел од времето ги користев режимите на возење Sport и Sport Plus што ги избирате преку познатото тркалце на воланот. И за тоа, капа долу на Porsche. За разлика од повеќето брендови, каде што забележливата разлика помеѓу различните режими на возење е во голема мера дискутабилна, тука немате никаква сомнеж. Штом ќе изберете „Sport“ чувствувате дека овој тежок SUV драстично ја менува улогата. Режимот Sport Plus е она што ви овозможува пристап до максималните перформанси на електричните мотори. 4.1 секунди за спринт до 100 км/ч е само бројка, во реалноста забрзувањето е значително побрутално. Би рекол дека ниту еден од директните (и индиректни) конкуренти не го достигнува Macan во начинот на кој вртежниот момент се пренесува на патот, во начинот на кој се впрегнува Г-силата и во начинот на кој командува со преносот на масата на трите оски.
Треба да се напомене дека сопирањето се покажа како беспрекорно во скоро сите случаеви. Со многу моќност и пред сè со конзистентност на педалата што останува непроменета во чувството и функцијата при последователно сопирање. Некои, особено оние кои се навикнале на „one pedal“ начинот на возење, може да се жалат на само двете функции за регенерација кај новиот Macan. Но, почетната поставка изгледа многу добро калибрирана. Погодно е повеќе за спортско возење, а помалку за опуштено и урбано.
ГАЛЕРИЈА ОД ТЕСТИРАНИОТ МОДЕЛ
Почетната цена на Porsche Macan EV изнесува 90.360 евра.
Цената на тестираниот модел Porsche Macan 4S EV (со дополнителната опрема) изнесува 136.752 евра.
Повеќе информации за автомобилот може да најдете ТУКА или да го посетите продажниот салон на Porsche во Скопје.