Зошто новите автомобили станаа толку скапи? Еве неколку клучни фактори кои го поттикнуваат ова. Реалноста е дека автомобилите навистина драстично поскапеа. Моделите што започнуваа од околу 15.000 евра пред неколку години, сега може да се купат за најмалку 23.000 до 26.000 евра. Автомобилите од Б сегментот, кои сега имаат цени од по над 20.000 евра веќе не се изненадувачки. Која е причината за оваа промена? Тука има многу фактори, но клучните фактори ја вклучуваат пандемијата, промените во автомобилската индустрија и проблемите во синџирите на снабдување.
Зошто поскапеа автомобилите? Прво, секако, на ова влијание имаат цените на суровините. Овде од 2020 година имаме постојани флуктуации кои влијаат на производните трошоци. Прво, тоа беше резултат на пандемијата и нарушените синџири на снабдување, потоа кризата поврзана со недостатокот на полупроводници, а сега сè уште ги чувствуваме ефектите од руската агресија во Украина. Овие три фактори ефективно се преклопуваат. Поради тоа, цените на енергијата, горивото, суровините и материјалите почнаа да полудуваат, а тоа драстично се одрази и на цените на автомобилите.
Секако, вреди да се погледнат и самите логистички синџири, кои исто така ги додаваат своите пари во конечната сума. Овде имаме транспортни трошоци, недостаток на достапност на компоненти од одредени земји и потреба да се планираат рути кои ги заобиколуваат избраните места. Сето ова се рефлектира во крајната цена на возилото.
Производителите продаваат значително помалку автомобили, па мораат да заработат пари на овој помал број… исто или повеќе. Па дури и тогаш тоа не е доволно во ерата на трансформација во автомобилската индустрија. Автомобилите поскапеа, меѓу другото, и поради многу помалата продажба. Маржата е зголемена, а загубите се надоместуваат со зголемување на износот. Тоа е едноставен механизам кој со години останува непроменет.
На сето ова, да додадеме уште две работи: гореспоменатите трошоци за електромобилност и надоместоци за пенали поврзани со претерано високи емисии на штетни материи. Ова е уште едно евро што го додаваме во вреќата што влијае на крајните цени на автомобилите.
Последното нешто е задолжителната опрема во новите автомобили. Овде зборуваме првенствено за електроника, која треба да го поддржува возачот. Некои системи, како што е ESP, се апсолутно неопходни. Сепак, сè уште се отвораат сомнежи од решенијата што се бараат во градските автомобили, кои ја зголемуваат нивната цена дури за неколку илјади евра.
Од оваа година, производителите мора да ги опремуваат своите автомобили и со системот ISA, односно црна кутија. Оваа листа постепено се развива – и се разбира, клиентот плаќа за овие новитети.
Има ли шанси автомобилите еден ден да бидат поевтини? Не, нема никакви индикации за тоа. Односот на цена на трансакција и плата е многу подобар отколку што беше пред неколку години, а во реалноста многу луѓе можат да си дозволат автомобил од висока класа отколку пред 10 или 20 години (ова е можеби така во некои од поразвиенети држави, но не целосно и во нашата држава). Сепак, гледајќи го пазарот на електрични автомобили, на пример, овде за цената на типичен компактен автомобил со мотор со внатрешно согорување добиваме електричен автомобил со просечен опсег.
Единственото нешто на што може да сметаме во наредните години е благ пад на цената на електричните автомобили и достапност на поефикасни возила за помалку пари. Сепак, ова не е голема утеха во овие навистина тешки и чудни времиња.